
Wanneer je ouders wat ouder worden of een hulpbehoevende naaste extra ondersteuning nodig heeft, komt vroeg of laat de vraag: hoe zorgen we ervoor dat ze veilig, comfortabel en met voldoende nabijheid kunnen blijven wonen? Zorgwonen is dan één van de mogelijkheden die je tegenkomt. Maar wat betekent het precies? Wanneer is het van toepassing? En hoe werkt het praktisch en juridisch?
In deze blog lees je alles wat je moet weten over zorgwonen. Op een duidelijke, menselijke manier, zodat je zonder doolhof aan regels of twijfel kan beslissen wat past bij jullie situatie.
Wat bedoelen we met zorgwonen?
Zorgwonen is een specifieke woonvorm die in Vlaanderen wettelijk gedefinieerd is. Het betekent dat je binnen of bij een bestaande woning een tweede, kleinere wooneenheid voorziet voor:
- Een 65-plusser
- Een hulpbehoevend persoon
- Of iemand die zorg verleent aan een van de bewoners
Het doel? Nabijheid en ondersteuning mogelijk maken, zonder in te boeten op zelfstandigheid of privacy. Beide huishoudens behouden hun eigen leefruimte, maar delen wel een perceel.
Voor wie is zorgwonen bedoeld?
Zorgwonen is er niet voor iedereen. De Vlaamse regelgeving bepaalt duidelijk wie in aanmerking komt:
- Ouderen (65+) die zelfstandig willen blijven wonen, maar met hulp dichtbij
- Hulpbehoevenden met een erkende zorgnood
- Mantelzorgers of familieleden die instaan voor de dagelijkse zorg
De zorg moet dus aantoonbaar zijn. Het gaat niet om een logeerplek, een studentenkamer of een investeringseigendom.
Wat zijn de voorwaarden in Vlaanderen?
Om als zorgwonen beschouwd te worden, moet je aan enkele voorwaarden voldoen:
- De zorgwoning komt in of bij een bestaande woning
- Beide delen blijven bouwkundig verbonden (tenzij het om een tijdelijke unit gaat)
- De woning mag maximaal 2 huishoudens bevatten
- Er mag maar één zorgwoning per hoofdwoning ingericht worden
Bij een zorgunit in de tuin (zoals die van Eluna) mag er enkel sprake zijn van een tijdelijke, verplaatsbare woning van maximaal 50m² – anders moet er een vergunning worden aangevraagd.
Melding of vergunning: wat heb je nodig?
Een zorgwoning inrichten binnen de bestaande woning? Dan is in principe geen vergunning nodig, maar volstaat een melding bij de gemeente.
Een zorgunit in de tuin, mits maximaal 50m² en verplaatsbaar? Ook dan is het een melding, geen vergunning. De gemeente moet binnen 30 dagen reageren. Reageren ze niet? Dan mag je starten.
Wil je iets groters bouwen of een vaste aanbouw doen? Dan heb je wel een omgevingsvergunning nodig, en mogelijk ook een architect.
Meer weten over deze regels? Lees dan onze blog: Zorgwoning in tuin: regels en wetgeving in Vlaanderen
Hoe zit het fiscaal: kadastraal inkomen, premies en btw?
Zorgwonen roept vaak ook fiscale vragen op:
- Kadastraal inkomen: Meestal wordt de zorgwoning niet als aparte entiteit belast, zolang ze onder zorgwonen valt. Check dit steeds bij je gemeente. Meer hierover lees je in onze blog: Kadastraal inkomen en zorgwoningen
- BTW: Op zorgwoningen geldt 21% btw. Alleen bij renovaties zijn uitzonderingen mogelijk.
- Premies: Er zijn geen Vlaamse premies voor zorgwonen, maar sommige gemeenten geven een aanpassingspremie voor ouderen.
Wat kost het om zorgwonen te realiseren?
De prijs hangt sterk af van de gekozen oplossing:
- Een zorgunit in de tuin van Eluna start vanaf €70.000 incl. plaatsing en btw
- De meeste gezinnen besteden tussen €90.000 en €130.000, afhankelijk van afwerking en grootte
- Een verbouwing tot kangoeroewoning (onder hetzelfde dak) kan goedkoper lijken, maar vergt ingrijpende werken en een vergunning
Meer weten? Lees onze prijsblog: Wat kost een zorgwoning?
Wat zijn de voordelen van zorgwonen?
- Dichtbij zonder in te boeten op privacy
- Geen verhuis naar een instelling nodig
- Veiligheid en ondersteuning, op eigen ritme
- Mogelijkheid tot snelle plaatsing bij tijdelijke units
- Geen complexe bouwwerken (bij prefab-oplossingen)
Bij Eluna zetten we in op zorgunits die niet aanvoelen als bijgebouw, maar als een warme thuis. Instapklaar, volledig op maat en met hergebruik of doorverkoop als optie.
Zorgwonen of liever iets anders?
Twijfel je nog of zorgwonen het juiste antwoord is? Dan zijn er alternatieven:
- Kangoeroewoning: Twee huishoudens onder één dak. Lees ook: Zorgwoning of kangoeroewoning: wat past bij jullie?
- Serviceflat of woonzorgcentrum: Duidelijk, maar vaak afstandelijk
- Verbouwingsproject: Duurzaam, maar ingrijpend en traag
Vaak biedt zorgwonen de beste balans tussen nabijheid, autonomie en snelheid van uitvoering.
Wat als de zorgsituatie stopt?
Bij een meldingsplicht vervalt de toestemming zodra de zorgsituatie eindigt (bv. overlijden of verhuis). Je hebt dan drie opties:
- De unit verwijderen
- Een vergunning aanvragen voor ander gebruik (kantoor, gastenverblijf)
- De unit verkopen of verplaatsen
Bij Eluna bieden we ondersteuning en zelfs een doorverkoopgarantie. Meer daarover lees je in onze blog: Zorgwoning na de zorgsituatie
Zorgwonen via Eluna: een warme, praktische oplossing
Een woning in je tuin voor je ouder(s), zonder zorgen, breekwerken of verhuisstress. Dat is waar wij bij Eluna voor staan.
- Volledig op maat
- Duurzaam afgewerkt
- Snelle plaatsing
- Gemoedsrust voor beide generaties
Wil je weten of dit bij jullie past? Of gewoon eens de mogelijkheden bespreken?
Vul het formulier in op onze website en we nemen contact met je op. Je bent ook welkom op afspraak in onze showroom om het zelf te ervaren.
Bekijk onze modellen en realisaties: www.eluna.be/zorgwoningen